Via de elektrotechniek naar de jeugdzorg en nu vol overgave aan het werk in de zorg voor mensen met dementie. Die route bewandelde Ferdy Roks, bijna-verzorgende IG bij Kloek Roosendaal. Hij vertelt over de wendingen in zijn carrière. En waarom werken bij Kloek hem zo goed bevalt.
‘Iets met mensen’
‘Na mijn middelbare school volgde ik een beroepennavigatie, om uit te vinden in welke sector ik wilde werken. Ik koos eerst voor de elektrotechniek, maar merkte al snel dat ik er weinig aan vond. Mijn loopbaanbegeleider zag dat ook en adviseerde mij om “iets met mensen” te gaan doen. Hij kreeg gelijk.
Ik heb verschillende beroepentesten gedaan en steeds daaruit dat een baan in de zorg bij mij pastte. Mij sprak de jeugdzorg het meeste aan en in de jaren erna heb ik diverse opleidingen gevolgd om in de jeugdzorg aan de slag te kunnen gaan, tot en met niveau 4.
Ik heb er altijd met veel plezier in gewerkt, ook in de gehandicaptenzorg. Maar er is veel bezuinigd en ook ik kwam op straat te staan.’
De spannende kant van een gloednieuwe organisatie
‘Via kennissen hoorde ik van Kloek. Ik was nieuwsgierig naar hoe Kloek het wonen voor mensen met dementie vormgeeft en hoe zo’n nieuwe zorgorganisatie zou draaien. Zelf had ik nog geen ervaring met zorgen voor mensen met dementie of voor ouderen, maar dat leek mij wel een mooie uitdaging.
Na mijn sollicitatiegesprek mocht ik in de zomer van 2016 als helpende bij Kloek Roosendaal beginnen.
Een spannende, uitdagende tijd. Ik had niet de juiste diploma’s en moest als het ware van onderaf beginnen. Dat was wel pittig. Bovendien was Kloek een compleet nieuwe organisatie en moest er nog veel ontwikkeld worden. Dat heeft mooie kanten, want er is veel ruimte voor de inbreng van medewerkers, maar ook lastige.
Zo is nog lang niet alles duidelijk en daar moet je als medewerker wel mee kunnen omgaan.
Kloek en ik hebben over en weer aan elkaar moeten wennen, en ik heb een paar extra gesprekken gevoerd met Theo en Martin. Het was niet vanzelfsprekend dat ik kon blijven, maar ik kreeg de kans om te bewijzen dat ik bij Kloek pas.
Daar ben ik nog altijd blij mee.’
Op mijn plek bij Kloek
‘Inmiddels voel ik mij helemaal op mijn plek bij Kloek. We hebben een fijn, open en warm team. Wij waarderen elkaar, stellen de bewoners allemaal voorop en wij kunnen alles tegen elkaar zeggen. Dat is niet vanzelfsprekend in teams in de zorg. Dankzij die openheid kunnen wij als collega’s de zorg voor onze bewoners steeds verder verbeteren.
Bijzonder aan het werken bij Kloek vind ik dat ik begeleiding krijg bij mijn vragen en onzekerheden. Ik kan daarmee bij Martin en Theo terecht, maar ook bij de teamleider, mijn collega’s en mijn studiebegeleiders. Verder heb ik veel aan de training van dementiecoach Karin Kuhlmann.
Ik kan bij Kloek altijd delen waar ik tegenaan loop.
Wat mij daarbij zo aanspreekt: Theo en Martin willen de werksfeer open en goed houden en laten veel over aan de deskundigheid van ons als medewerkers. Er zijn geen onnodige regels, maar de basis is altijd: wat is het beste voor de bewoners van Kloek?
Die lijn is wel bijzonder in de zorg, want vaak zijn vaste regels en schema’s de basis voor de zorgverlening. Natuurlijk voldoen ook wij aan alle kwaliteitseisen, maar er is ook ruimte om echt aan te sluiten bij wat individuele bewoners nodig hebben, en dat maakt het werken bij Kloek zo prettig.’
Voldoening in de zorg voor mensen met dementie
‘Ik had vroeger niet kunnen denken dat het zorgen voor mensen met dementie mij zo zou raken, maar ik vind er nu veel voldoening in. Dementie is een rotziekte, maar het is fijn om mensen met dementie warme zorg te kunnen geven. Te zorgen voor duidelijkheid en rust, zodat zij zich zo ontspannen en prettig mogelijk voelen.
Onze lijn daarbij is altijd dat wij meegaan met het gevoel dat bewoners op dit moment hebben. Zo is er een mevrouw die soms in de Tweede Wereldoorlog leeft. Dan laten wij haar praten over haar gevoel en gaan wij mee in haar beleving. Wij corrigeren haar gevoel bewust niet. Bij mevrouw staat bijvoorbeeld de balkondeur open. Zij geeft aan dat dat haar een veilig gevoel geeft, omdat zij naar buiten kan gaan als dat nodig is.
Als ik dit aan een buitenstaander uitleg, zegt iemand wel eens: “Maar iemand terughalen in het nu is toch gemakkelijk?” Dan antwoord ik altijd: “Ik vraag jou ook niet hoe je crematie is geweest? Of je trouwdag, als je nog niet getrouwd bent? Ik vraag jou niet naar dingen in de toekomst.”
Zo voelt dat ook voor mensen met dementie, die immers hun recente geheugen kwijt zijn. Als je dan juist naar gebeurtenissen uit het recente verleden doorvraagt, raakt iemand vaak geïrriteerd.”
Als je iemand met dementie bijvoorbeeld zegt: “U hebt net een spelletje gedaan.” Of: “U hebt net lekker geluncht en pannenkoeken gegeten”, maar iemand weet dat zelf niet meer, dan kan iemand gefrustreerd of overprikkeld raken.
En daardoor kan iemand geagiteerd worden. Of zich terugtrekken. Dat willen wij juist voorkomen.
Ook “moet” ik regelmatig aan buitenstaanders uitleggen dat iemand met dementie niet continu in een vroegere periode leeft. Vaak gaat dat bij vlagen. Dat is regelmatig een eyeopener voor mensen die dementie niet kennen.’
Goed contact met familieleden is cruciaal
‘Voor onze zorg is goed contact met de familieleden van bewoners cruciaal. Zij kunnen je veel vertellen over een bewoner. En hoe meer wij van bewoners weten, hoe beter wij voor hen kunnen zorgen. Daarom zijn familiegesprekken en levensverhalen zo belangrijk in de zorg voor mensen met dementie.
Andersom kunnen wij als medewerkers familie helpen bij het goed omgaan met iemand met dementie. Het kan voor familieleden zo veel schelen als zij weten wat dementie inhoudt en wat de gevolgen ervan zijn voor het gedrag van hun partner, vader of moeder. Maar ook: wat je kunt doen om prettig en ontspannen om te gaan met je dierbare met dementie.
Daarnaast geeft het mij voldoening om ook voor mensen te mogen zorgen in de allerlaatste fase van hun leven. Dat vind ik altijd weer indrukwekkend; dat je dan dicht bij iemand mag zijn.’
Waardevolle training van dementiecoach Karin Kuhlmann
‘In mijn werk heb ik erg veel aan de trainingen die dementiecoach Karin Kuhlmann ons individueel en als team geeft. Het is wel bijzonder dat Kloek daarvoor de ruimte geeft en steeds weer stimuleert dat wij in lijn met haar visie voor de bewoners zorgen.
Wat ik vooral van Karin heb geleerd: niet direct handelen in mijn contact met een bewoner, maar rustig kijken wat er gebeurt en afwachten wat een bewoner zelf aangeeft. Ik kijk hoe iemand zich voelt en daar sluit ik bij aan. Soms zeg ik niets en doe ik alleen datgene wat iemand nodig heeft. Soms ben ik juist wat drukker en maak ik een grap. Maar altijd kies ik nu heel bewust wat ik wel of niet doe.
Karin heeft mij geleerd om goed te kijken en te luisteren naar waar bewoners zelf mee komen. En vervolgens mee te gaan in wat zij aangeven.
Ik merk steeds weer dat dat werkt. Bewoners zijn meer ontspannen als ik voor ze zorg.
Pas nog stond ik in de gang bij Kloek Roosendaal met Karin te praten. Een bewoner kwam uit de lift en zei tegen mij: “Wanneer ga je trouwen? Je hebt een hele mooie vrouw uitgekozen.” Wij praatten daar even over en hij drukte mij op het hart: “Wees er zuinig op.” En vervolgens konden wij meneer gemakkelijk naar zijn kamer begeleiden.
Een mooi voorbeeld van hoe je als medewerker bij Kloek altijd flexibel moet zijn en in elke situatie de bewoner voorrang moet geven.
Of die keer dat ik even rustig met een mevrouw zat en zij vond dat ik een mooie trui aanhad. Die had ik van haar gekregen, omdat wij al een tijdje bij elkaar waren. Dan praat ik met haar mee. Achteraf hoorde ik van haar familie dat ik op een vroeger ex-vriendje van mevrouw leek.
Het mooie aan mijn werk vind ik dat mevrouw zich blijkbaar op dat moment op haar gemak bij mij voelt. Dat er vertrouwen is en dat ik bij haar in de buurt mag zijn. Dat is mooi.’
Bijna klaar als verzorgende IG
Ferdy rondt bijna de opleiding voor verzorgende IG af. ‘Die geeft mij meer mogelijkheden dan alleen als helpende werken. Ik leer veel over ziektebeelden, draag meer verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld voor de medicatie en in het contact met familie.
Bovendien leer ik veel over de nieuwste technische ontwikkelingen en doe ik via andere studenten nieuwe ideeën voor de zorg op. Daar vaart Kloek ook weer wel bij. Nieuwe invloeden van buitenaf zijn vaak verrijkend.
Ik doe de opleiding vooral in mijn eigen tijd, maar krijg bij Kloek wel de ruimte om praktijkopdrachten te doen. En ik heb een vaste begeleider: Marisa van der Meulen.’
Gaaf: ons gevarieerde team
‘Een van de mooie kanten van werken bij Kloek is ook ons gevarieerde team. We hebben precies een goede mix van leeftijden en ervaring. Sommige collega’s zorgen al jarenlang voor mensen met dementie en andere volgen nog een opleiding of hebben die net afgerond. Bovendien werkt in elk team een man.
Die variatie helpt ons als medewerkers om ons voortdurend te blijven ontwikkelen en om de kwaliteit van zorg als Kloek verder te verhogen.’